Skip to content

‘Ik streef naar een leven waarin ik er echt mag zijn’

Ze noemt zichzelf De Rijmende Borderliner, heeft inmiddels een gedichtenbundel uitgebracht en staat op de wachtlijst voor een klinische behandeling. Maak kennis met lotgenote Kelly Stam die open en eerlijk vertelt over haar leven met een borderline persoonlijkheidsstoornis.

Door Anika Rooke

Kelly is 23 jaar, komt uit Heerhugowaard (Noord-Holland) en werkte voorheen als receptioniste bij een sportcomplex. Door psychische problemen zit ze inmiddels bijna twee jaar in de ziektewet. Het viel haar zwaar om haar drukke fulltimebaan uiteindelijk helemaal op te moeten geven om zo een intensieve behandeling bij de GGZ te kunnen volgen voor haar borderline persoonlijkheidsstoornis. Als hobby schrijft ze graag, altijd al gedaan. Verder is ze gek op gezelligheid, spelletjes doen en samen borrelen met vriendinnen.

Gedichten schrijven
Eind augustus 2021 kwam haar eerste gedichtenbundel uit. Kelly vertelt daarover: ‘Dat was eigenlijk helemaal niet de bedoeling. Tijdens mijn deeltijdbehandeling merkte ik bij creatieve therapie dat mijn perfectionisme heel erg opspeelde. Iets maken was niet echt aan mij besteed en ik werd er zwaar gefrustreerd van als een werkje, naar mijn mening, weer mislukte. Maar met taal heb ik altijd veel affiniteit gehad, dus besloot ik gedichten te gaan schrijven tijdens creatief. Als ik mijn gedichten teruglas, las ik iets wat ik niet bewust voel, maar wat er wel degelijk is. Een diepere laag. Eerst deelde ik mijn gedichten alleen met mijn groepsgenootjes binnen therapie. Ik kreeg daar heel veel positieve reacties op en zij stimuleerden mij om mijn gedichten op social media te delen.’

‘Ik startte een Instagramaccount onder de naam “De Rijmende Borderliner” en begon daar mijn gedichten te posten. Dat vond ik heel spannend, het was zo’n kwetsbaar stuk van mezelf dat ik opengooide, maar ook hier ontving ik alleen maar positieve reacties, vooral van lotgenoten. Zij herkenden zichzelf in mijn gedichten en het bood hen steun. Dat is ook de reden dat ik doorgezet heb. Als anderen er iets aan kunnen hebben…’ In het dagelijks leven is Kelly echter een stuk minder open. Haar familie en naaste omgeving vond het daarom best heftig om de gedichten te lezen. ‘Ik laat dat gedeelte van mezelf bij hen niet zien,’ legt Kelly uit. ‘Dat voelt nu nog te onveilig.’

Ondoordacht businessplan
‘Maar goed, in een gekke, jolige borderlinebui heb ik mijn gedichtenbundel – inmiddels had ik een hele verzameling gedichten geschreven – naar een uitgever gestuurd,’ blikt ze lachend terug. ‘Dat was onnadenkend en vrij impulsief. Ik had er ook niks van verwacht, totdat ik gebeld werd door de uitgever die erg enthousiast over mijn werk was. Toen werd het ineens wel heel serieus.’ Toch heeft ze geen spijt gehad van “haar ondoordachte businessplan”, zoals ze het zelf spottend noemt. ‘Ik had niet de illusie dat De Rijmende Borderliner – “want juist met dichten ben ik open” een bestseller zou worden, dus heb ik mijn gedichten naar de eerste de beste uitgever gestuurd die bovenaan de lijst van Google stond. Heel laagdrempelig.’

Op 27 augustus 2021 kwam Kelly’s gedichtenbundel daadwerkelijk uit bij Boekscout. Mede daardoor namen haar volgers op Instagram enorm toe tot ruim 1.100. De regionale kranten en een aantal middelbare scholen waren ook erg geïnteresseerd. Ze heeft er heel bewust voor gekozen om een citaat van borderlinegoeroe Marscha Linehan te gebruiken in haar gedichtenbundel: “Borderlinepatiënten zijn als patiënten met derdegraadsverbranding over 90% procent van het lichaam. Zonder emotionele huid wordt de lichtste aanraking of beweging ervaren als ondraaglijke pijn.” ‘Ik wilde het niet mooier maken dan het is en deze vergelijking kwam zo ontzettend bij me binnen toen ik ‘m voor het eerst las. Ik vond het zó treffend beschreven: zó is het om borderline te hebben. Ik heb gemerkt dat veel mensen deze persoonlijkheidsstoornis onderschatten en het als een schreeuw om aandacht zien. Dat is het absoluut niet het geval, neem dat van mij aan.’

Hoewel schrijven nog steeds een enorme uitlaatklep is, heeft Kelly nu niet de behoefte om een tweede boek uit te brengen. ‘Zeg nooit nooit, maar ik ben er niet bewust mee bezig. Dat heeft vooral met mijn onzekerheid te maken, ik vind mijn gedichten niet goed genoeg om er een vervolg aan te geven. Ik blijf wel schrijven, voor anderen, maar ook voor mezelf. Dat geeft me inzicht en de ruimte om alles op een rijtje te krijgen. Het ventileert en daardoor krijg ik helder wat er echt in mezelf omgaat.’

Verschillende lagen
Zoals eerder gezegd komen in Kelly’s gedichten onderwerpen voor waar ze normaal niet over praat. Enkele voorbeelden hiervan zijn: verlatingsangst, boosheid, verdriet, misbruik, kwetsbaarheid en eenzaamheid. ‘Die drempel is nog veel te hoog,’ legt ze uit. ‘Het zijn emoties die ik niet primair voel. Zo heb ik in drie jaar therapie nog geen traan gelaten. Voor mij voelt het veel te onveilig, dus praat ik er zelfs niet met vriendinnen over. Gevoelens mochten er namelijk vroeger niet zijn en er volgden daarop altijd nare dingen. Ik probeer echt wel om opener te zijn. Zo had ik eind vorig jaar een crisisopname en toen moest ik wel iets vertellen. Toch blijft het ingewikkeld. Mijn ratio werkt wel, maar mijn emoties zijn anders; geblokkeerd. Het is alsof ik uit verschillende lagen besta. In mijn hoofd weet ik wel wat ik moet, maar het daadwerkelijk doen is heel moeilijk. Al met al is het een heel eenzaam proces, niet fijn, maar wel veilig. Ik hang liever de ideale cliënt en vriendin uit. En ik ben gek op humor. Ik mag graag grappen maken over mijn verschillende diagnoses, ook wel “DSM bingo” genoemd. Dat helpt me om de boel te relativeren.’

Op dit moment gaat het erg wisselvallig met Kelly. ‘Ik sta op de wachtlijst voor een klinische behandeling en hoop eind mei of begin juni een intake te krijgen. Tot die tijd is het brandjes blussen, mijn hoofd boven water houden en moet ik het doen met twee keer per week een uur therapie. Ik dissocieer helaas veel door eerdere trauma’s, het is voor mij echt belangrijk om weer grip te krijgen. Gelukkig heb ik een grote sociale kring, dus is er voldoende afleiding. Dat kan ook wel een valkuil zijn, omdat ik dan gezellig door blijf gaan en ga vermijden wat ik echt vanbinnen voel. Voor nu is het fijn en helpend, maar straks kan ik niet meer op hen en die veiligheid terugvallen. Dan moet ik het zelf doen.’

Dubbel gevoel
Kelly kreeg begin 2020 de diagnose borderline persoonlijkheidsstoornis en dat gaf haar een heel dubbel gevoel: ‘Enerzijds was er opluchting, herkenning en erkenning dat mijn klachten ergens vandaan kwamen. Al die symptomen… het was alsof ik over mezelf las en nu dus ook een gerichte behandeling kon starten. Aan de andere kant vond ik het ook erg moeilijk en wilde ik de diagnose eigenlijk niet accepteren. Ik schaamde me, juist omdat borderline zo’n negatief stigma heeft. Ik was toch niet gek?’ Inmiddels kan Kelly er anders naar kijken en richt ze zich op haar komende klinische behandeling. ‘De borderline belemmert mijn leven heel erg. Ik heb hele erge verlatingsangst en ben constant bang dat ik het verkeerd doe. Ook ben ik heel impulsief en kan dan zomaar veel te veel geld uitgeven. Mijn zelfbeschadiging gaat hand in hand met verstoorde emotieregulatie en zelfhaat. Liever fysiek iets voelen dan helemaal niets.’

In tegenstelling tot veel anderen heeft Kelly eigenlijk alleen maar positieve ervaringen met de GGZ. ‘Ik heb heel veel crisisthuiszorg gehad en kon al vrij snel starten met een behandeling vanwege mijn eetstoornis en had het geluk dat de hoofdbehandelaar door mijn masker heen prikte. Met haar heb ik zo’n mazzel gehad. We hadden ook echt een klik en ze behandelt me nu nog steeds wekelijks. Ik weet dat dit heel uitzonderlijk is, want ik hoor natuurlijk in het nieuws en op social media ook wat er allemaal fout gaat wat betreft wachtlijsten, gecompliceerde zorg en verkeerde diagnoses. Dat vind ik jammer, want zo zou het niet moeten.’

Doelen
Nu Kelly de dagen aftelt tot haar opname heeft ze haar doelen duidelijk. ‘Ik streef naar een leven waarin ik perspectief in mezelf zie, mezelf kan vertrouwen en er echt mag zijn, waardevol genoeg ben. Dat ik ga voelen zoals ik vanbuiten ben, maar vanbinnen nog niet ben. Dat zou mijn leven al zoveel prettiger maken.’ Helemaal zonder borderline ziet Kelly niet zitten. ‘Dat is ook maar saai.’

De komende nieuwsbrieven zullen we een gedicht uit de bundel De Rijmende Borderliner – “want juist met dichten ben ik open” publiceren en zal Kelly er zelf ook iets over vertellen. We trappen af met het gedicht ‘HOOP’.

 

HOOP

het is het eindeloze
dat je vreest
maar ook de hoop
dat toch nog komt
wat er nooit echt
is geweest