Wie de vlotte, vrolijke studente Tamara* nu ziet, zou niet zeggen dat ze eigenlijk al een loodzwaar leven achter de rug heeft. Een leven met zelfverwondingen, suïcidepogingen en een reeks therapieën al vanaf haar tiende(!) jaar. De ommekeer kwam pas na de diagnose borderline.

Het gaat nu goed met haar. Tamara is vrolijk en stabiel. En dat straalt de 19-jarige mbo-studente uit Bergen op Zoom ook uit. Hippe outfit, vlotte verschijning, een hele gewone jonge vrouw die op weg naar volwassenheid geleerd heeft te genieten van het leven. Een ongekend gevoel voor iemand die al op haar tiende met therapie begon.

Scherpe legoblokjes

,,In groep 5 van de basisschool ging het al slecht met mij. Ik ben een people-pleaser. Ik ben van nature op mezelf, stil, verlegen, bescheiden en deed wat anderen deden. Ik gedroeg me bij mijn vader anders dan bij mijn moeder; ze scheidden toen ik vier was. Maar die scheiding wil ik niet als oorzaak aanwijzen. Die zit in mij. Niemand wist wat er in mij borrelde. Ik had het idee ‘ik doe alles fout’ en beschadigde mezelf. Toen al.”

Ongeveer 100.000 mensen in Nederland hebben borderline. Een aandoening die volgens hoogleraar en therapeut Joost Hutsebaut het best zo jong mogelijk kan worden aangepakt

Dat deed ze met legoblokjes, met van die scherpe kantjes. ,,Daarmee maakte ik krassen op mijn armen of ik schuurde met mijn armen langs de muur om mezelf pijn te doen. Het voelde alsof een trein vlakbij langskomt of zo. Ik deed het nadat ik iets verkeerd had gedaan, of dacht dat ik iets verkeerds had gedaan, bijvoorbeeld iets laten vallen, een te laag cijfer haalde of na commentaar van een klasgenoot. De kleinste dingen. Ik voelde me verdrietig en voortdurend bang.”

Om iedereen om zich heen tevreden te houden, loog Tamara veel. ,,Ik draaide veel dingen om, zei tegen de één dit, tegen de ander dat. Dat is ingewikkeld, want je moet veel onthouden en daarmee maak je het jezelf heel moeilijk.”

Steeds slechtere cijfers

Toen haar moeder zag dat ze zichzelf bekraste, is Tamara via de huisarts verwezen naar een ggz praktijk voor jeugdigen. Maar de gesprekken met de kinderpsycholoog zag ze niet bepaald zitten. ,,Ik zag nut en noodzaak niet, antwoordde alleen met ja of nee en verder niks. Dat hielp dus ook niet echt, maar stopte toch omdat het ogenschijnlijk goed ging.

Totdat het eind tweede klas middelbare school opnieuw bergafwaarts ging. ,,Ik kreeg slechtere cijfers, was niet gemotiveerd, had geen concentratie, een laag zelfbeeld. Ik paste me steeds aan aan de verschillende situaties thuis. Die waren heel anders, met verschillende regels en gewoonten. Toen ben ik me gaan snijden in plaats van schuren en krassen.”

Eenzaam bestaan

Tamara leidde een eenzaam bestaan want ze praatte met niemand over haar problemen en was eigenlijk nooit zichzelf. Alleen in haar dagboek kon ze haar gevoel kwijt. Daarin tekende ze zichzelf op de basisschool al met messen in de keel.

Ik wilde niet dood, maar wilde dat het verdriet wegging

Tamara

,,Ik had het gevoel dat ik er beter niet kon zijn. Ik was altijd maar bang om dingen fout te doen en bezig met wat anderen van me vonden en over me dachten. En toen heb ik in de tweede klas van de middelbare school een suïcidepoging gedaan. Met paracetamol en ander spul. Drie dagen lag ik in het ziekenhuis.”

Nu kan Tamara zich niet meer voorstellen dat ze die poging op haar 14e-15e deed. ,,Ik viel op de spoedeisende hulp bijna flauw, ik moest overgeven en dacht dat ik dood ging. Toen ik mijn ouders zag, had ik meteen veel spijt, ik voelde me schuldig wat ik hen had aangedaan. Ik wilde niet dood, maar wilde dat het verdriet wegging. Alleen, ik durfde er niet over te praten.”

 Therapie na therapie

Tamara kreeg na de poging bezoek van de crisisdienst en ging opnieuw in therapie bij een psycholoog van een andere praktijk in Bergen op Zoom. Een therapie waar ze niet van opkikkerde, integendeel. Ze werd alsmaar somberder en kon nauwelijks nog uit bed komen. Via de vertrouwenspersoon op school kwam een volgende instelling voor geestelijke gezondheidszorg beeld die psychotherapie aanbod.

Tijdelijk ging het ietsje beter, totdat haar emmertje weer ging overlopen en ze weer begon met ‘pleasen en verdraaien’. Dat mondde in de vierde klas opnieuw uit in een suïcidepoging en groepstherapie bij dezelfde instelling. Van daaruit is ze uiteindelijk naar De Viersprong doorverwezen waar ze meerdere therapeuten, meerdere therapieën en ‘veel informatie over persoonlijkheidsstoornissen’ kreeg

De diagnose luidde: ‘vermijdende persoonlijkheidsstoornissen en trekken van borderline’. ,,Dat ik een stoornis had, schokte me. Maar ergens had ik altijd al wel gedacht dat het niet alleen maar depressie kon zijn waardoor ik deed wat ik deed. De diagnose gaf ook zekerheid. Ik wist ‘het is hier intensief, hier komt alles boven tafel’. Het motiveerde me nog niet meteen me ervoor open te stellen.”

Ik vond het eng dat het vele liegen aan het licht zou komen en dat ik moest vertellen wat ik écht voelde en wilde

Tamara

,,Ik vond het eng dat het vele liegen aan het licht zou komen en dat ik moest vertellen wat ik écht voelde en wilde. Ik dacht dat mijn ouders boos zouden worden. Ik geloofde wel dat ze van me hielden, maar snapte niet waarom. Ik was hun liefde niet waard. Zo voelde het voor mij.”

Eerlijk gesproken met iedereen

Ongeveer een half jaar had ze vier uur per week therapie: individuele gesprekken, sessies met mensen uit de naaste omgeving erbij, soms een psychiater, soms een psycholoog, soms alleen informatie-overdracht. ,,De omslag kwam door mijn individueel therapeut. Zij was de eerste tegen wie ik alles eerlijk heb verteld. Daarna ook tegen mijn ouders. Ik heb heel veel gesprekken met ze gehad.”

,,Ik ben echt aan de slag gegaan toen ik merkte dat het voor hen eigenlijk ook te veel was, hoe het allemaal is gegaan. Ik heb uiteindelijk met iedereen uit mijn omgeving eerlijk gesproken en dat maakte het verschil.”

Afgelopen december was Tamara ‘klaar’, inclusief een nazorgtraject. ,,Ik ben superblij met de nieuwe Tamara. Ik voel me vrij en blij en geniet volop. Ik heb een paar jaar in te halen hè, met uitgaan en zo.”

*Tamara is een fictieve naam.

Bron: AD.nl